Khi trẻ bị sốt co giật phải làm sao?

Trẻ bị sốt co giật có thể tự hết sau khi kéo dài từ 3 đến 5 phút, cha mẹ không nên quá lo lắng. Sau khi trẻ hết co giật, mọi người giữ bình tĩnh, xử trí đúng cách và đưa trẻ đi khám bác sĩ kịp thời để đảm bảo sức khỏe cho bé.

Trẻ bị sốt co giật là gì?

Sốt co giật là tình trạng trẻ sốt cao đột ngột (thường trên 38°C) và co giật (cơ thể co cứng, giật liên hồi) trong vòng 15 phút (thường là 1-2 phút). Sốt co giật thường xảy ra ở trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi, đặc biệt là từ 12 đến 18 tháng.

Biểu hiện điển hình của bệnh này là co giật không liên tục trong vòng 24 giờ sau khi sốt. Trong cơn co giật, nhiệt độ cơ thể trẻ thường trên 38°C, toàn thân thường cứng đờ, tay chân co giật hoặc co giật nhịp nhàng, mắt trắng bệch. Ý thức không rõ ràng, thậm chí miệng sùi bọt mép, tiểu tiện không tự chủ. Hầu hết các cơn co giật kéo dài trong vòng vài phút và chưa đến 10% trẻ em bị co giật kéo dài hơn 15 phút. 

Sốt co giật đơn giản thường không nguy hiểm và không để lại di chứng

Sự khác biệt giữa sốt co giật và ớn lạnh là gì?

Các cơ liên quan khác nhau: Ớn lạnh biểu hiện là run thường xuyên ở các khớp, thường là run toàn thân, chủ yếu ảnh hưởng đến các cơ xung quanh khớp, hiếm khi liên quan đến cơ mặt hoặc cơ hô hấp, nhưng trong co giật do sốt thường liên quan đến hai cơ này.

Sự khác biệt về ý thức: Không có hiện tượng mất ý thức khi bị ớn lạnh, nhưng không có hiện tượng mất ý thức khi bị co giật.

Dừng cơn: Có thể dừng cơn rùng mình bằng cách giữ các cơ đang run rẩy, nhưng không thể dừng cơn co giật

Sốt co giật có gây tổn thương não không?

Trẻ bị sốt co giật nhìn có vẻ đáng sợ nhưng chỉ cần không bị ngã hoặc hít vào vật cứng trong cơn co giật sẽ không gây hại cho trẻ hoặc ảnh hưởng đến não. Tuy nhiên, nếu cơn co giật kéo dài quá lâu có thể gây tổn thương não. Dưới góc độ chuyên môn, sốt co giật ở trẻ em được chia thành loại đơn giản (điển hình) và phức tạp (không điển hình).

Những cơn co giật do sốt đơn giản ở trẻ em có khả năng tái phát nhưng chúng rất nhẹ và an toàn. Đừng lo lắng, nhìn chung chúng sẽ không ảnh hưởng đến chỉ số IQ của trẻ. 

Sốt co giật có thể khiến trẻ hoảng sợ và ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ

Nếu là sốt co giật phức tạp thì có nguy cơ bị động kinh thứ phát, bạn cần đưa đến bệnh viện để điều trị càng sớm càng tốt. Nếu trẻ dưới 1 tuổi mỗi lần sốt đều bị co giật thì bạn cần đến gặp bác sĩ nhi khoa thần kinh để khám. 

Nói chung, khoảng 2% số ca co giật do sốt sẽ phát triển thành bệnh động kinh và khả năng xảy ra các loại phức tạp. Tuy nhiên, tình trạng này được xác định bởi tình trạng thể chất của trẻ, đặc biệt là gen di truyền, chứ không phải do sốt co giật trực tiếp gây ra. 

Trẻ bị sốt co giật phải làm sao?

Khi trẻ bị sốt co giật, Wikimom khuyên cha mẹ cần bình tĩnh và thực hiện các bước sau:

Đảm bảo an toàn cho trẻ:

• Đặt trẻ nằm nghiêng một bên: Nếu có thể, nghiêng đầu của trẻ sang một bên để giữ cho đường thoát hơi mở rộng và ngăn chặn việc nuốt lại dịch vừa nôn ra.
• Nới lỏng quần áo và tháo vòng cổ nếu có: Bạn có thể nới lỏng quần áo và cởi vòng cổ cho trẻ để giữ cho đường thở của trẻ được thông thoáng. 
• Đắp khăn ấm trên trán và và lau khăn ấm vào nách trẻ: Giúp hạ sốt nhanh hơn.
• Không cho bất cứ thứ gì vào miệng trẻ: Không cho bất cứ thứ gì vào miệng trẻ trong khi co giật hoặc ngay sau khi cơn co giật dừng lại. Tránh làm tắc nghẽn đường hô hấp, gây ngạt thở và thậm chí có thể làm hỏng răng.
• Không cho trẻ ăn bất cứ thứ gì, kể cả thuốc và nước, khi lên cơn co giật.
• Loại bỏ các vật dụng nguy hiểm xung quanh trẻ: Như dao kéo, đồ vật sắc nhọn.

Cha mẹ không nên hoảng loạn, hãy giữ bình tĩnh và xử trí đúng cách khi trẻ bị sốt co giật

Theo dõi tình trạng của trẻ:

• Ghi lại thời gian co giật: Bao lâu cơn co giật kéo dài.
• Quan sát các biểu hiện của trẻ: Như co giật toàn thân hay chỉ một phần cơ thể, trẻ có tím tái hay không, có co cứng hàm hay không để thông báo chi tiết cho bác sĩ.
• Đừng cố gắng kiềm chế co giật: Không cố gắng kìm nén hay ngăn chặn các cử động trong khi trẻ đang có co giật. Hãy để nó diễn ra tự nhiên và theo dõi triệu chứng.

Lưu ý:

Tuyệt đối không cho trẻ uống thuốc hạ sốt bằng đường miệng trong khi đang co giật: Vì trẻ có thể bị sặc.

Không dùng các biện pháp dân gian: Như chà xát, dội nước lạnh lên người trẻ.

Cần đưa trẻ đi khám bác sĩ sau cơn co giật: Để được chẩn đoán nguyên nhân và có biện pháp điều trị phù hợp.

Sốt co giật ở trẻ em thường không nguy hiểm và không để lại di chứng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm gặp, sốt co giật có thể dẫn đến các biến chứng như:

• Tái phát cơn co giật: Trẻ có thể bị sốt co giật nhiều lần trong tương lai, đặc biệt là trong vòng 2 năm đầu đời.
• Rối loạn phát triển: Nguy cơ cao gặp ở trẻ bị co giật kéo dài, thường xuyên hoặc có các yếu tố nguy cơ khác như tổn thương não trước đây, thiếu oxy não,…
• Tử vong: Rất hiếm gặp, thường do co giật kéo dài dẫn đến tổn thương não nghiêm trọng hoặc các biến chứng khác.

Tỷ lệ tử vong khi trẻ bị sốt co giật rất thấp, chỉ khoảng 0,1%. Tuy nhiên, cha mẹ không nên chủ quan khi trẻ bị sốt co giật. Cần theo dõi cẩn thận và đưa trẻ đi khám bác sĩ sau khi cơn co giật kết thúc để được chẩn đoán nguyên nhân, điều trị phù hợp và phòng ngừa các biến chứng có thể xảy ra.