Thực đơn cho trẻ bị tiêu chảy theo độ tuổi
Tiêu chảy được định nghĩa là tình trạng đi đại tiện thường xuyên, phân lỏng hoặc phân lỏng hơn bình thường ở trẻ em. Đôi khi trẻ bị tiêu chảy có máu hoặc chất nhầy trong phân. Trên toàn thế giới, bệnh tiêu chảy gây ra 1,5 đến 2,5 triệu ca tử vong mỗi năm.
Tần suất đi đại tiện bình thường của trẻ
Theo các chuyên gia y tế ở trẻ em từ giai đoạn sơ sinh đến khi lớn, mức độ đi đại tiện bình thường là:
- Trẻ sơ sinh (dưới 6 tháng tuổi): Có thể đi ngoài 4-8 lần mỗi ngày, thậm chí nhiều hơn, mà vẫn bình thường. Do hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh còn non nớt, phân của trẻ thường lỏng và có thể có màu xanh, vàng hoặc nâu.
- Trẻ em (từ 6 tháng đến 3 tuổi): Có thể đi ngoài 1-3 lần mỗi ngày. Phân của trẻ thường đặc hơn so với trẻ sơ sinh và có màu nâu.
- Trẻ lớn (trên 3 tuổi): Có thể đi ngoài 1-2 lần mỗi ngày. Phân của trẻ thường đặc và có màu nâu.
Số lần đi ngoài của trẻ cũng có thể biến đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi, chế độ dinh dưỡng, và sức khỏe nói chung. Tuy nhiên, trong trường hợp của trẻ em, tiêu chảy thường được định nghĩa bởi số lần đi ngoài phân lỏng hoặc không kiểm soát được.
Ví dụ, trẻ bú sữa mẹ chưa ăn dặm thường đi đại tiện thường xuyên và phân loãng được coi là bình thường. Tần suất và số lần đi tiêu tăng đột ngột có thể là dấu hiệu của bệnh tiêu chảy ở những trẻ này. Và điều quan trọng không chỉ là số lần mà còn là đặc tính của phân, như phân lỏng, nhầy hoặc có máu.
Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào sau đây, dù số lần đi ngoài không nhiều những vẫn được coi là tiêu chảy:
- Phân lỏng: Phân có thể có màu nước, màu xanh hoặc màu vàng.
- Phân có mùi hôi: Phân có thể có mùi tanh hoặc mùi chua.
- Có máu hoặc chất nhầy trong phân: Đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc bệnh lý nghiêm trọng khác.
- Trẻ bị sốt: Sốt có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng.
- Trẻ bị nôn mửa: Nôn mửa có thể khiến trẻ mất nước nhanh chóng.
- Trẻ bị đau bụng: Đau bụng có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc bệnh lý tiêu hóa.
- Trẻ có dấu hiệu mất nước: Môi khô, lưỡi khô, không có nước mắt, đi tiểu ít, nước tiểu sẫm màu.
Trẻ bị tiêu chảy chảy nặng hoặc kéo dài, cơ thể có thể bị mất nước. Tình trạng mất nước có thể xảy ra nhanh hơn ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đôi khi chỉ trong vòng 1 ngày. Mất nước nghiêm trọng có thể dẫn đến co giật, tổn thương não và tử vong. Bởi vậy, nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào nêu trên, Wikimom khuyến cáo cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Thực đơn cho trẻ bị tiêu chảy theo độ tuổi
Trẻ bị tiêu chảy thì cha mẹ cần điều chỉnh thực đơn ăn uống tùy theo độ tuổi, tình trạng và thói quen ăn uống hàng ngày của từng cá nhân. Dưới đây là gợi ý thực đơn cho trẻ bị tiêu chảy theo độ tuổi:
Trẻ dưới 6 tháng tuổi:
- Bú sữa mẹ: Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ bị tiêu chảy.
- Bổ sung nước oresol: Nếu trẻ bú ít sữa mẹ, cha mẹ có thể bổ sung nước oresol để bù nước và điện giải cho trẻ.
Trẻ từ 6 tháng đến 1 tuổi:
- Bú sữa mẹ hoặc sữa công thức: Cha mẹ có thể cho trẻ bú sữa mẹ hoặc sữa công thức theo nhu cầu.
- Cháo/cơm mềm: Nấu cháo/cơm với nước hoặc nước hầm rau củ. Có thể thêm một ít thịt nạc xay, trứng gà luộc.
- Trái cây chín mềm: Chuối, táo, đu đủ, lê..là những thực phẩm giàu kali và dễ tiêu hóa, rất phù hợp cho trẻ bị tiêu chảy.
- Rau củ luộc/hấp mềm: Bí đỏ, cà rốt, khoai tây.
- Sữa chua: Sữa chua không chỉ cung cấp probiotics lợi cho hệ tiêu hóa mà còn là một nguồn canxi quan trọng cho sự phát triển của trẻ
- Nước: Nước lọc, nước oresol, nước trái cây loãng.
Trẻ trên 1 tuổi:
- Chế độ ăn như trẻ từ 6 tháng đến 1 tuổi, nhưng có thể đa dạng hóa hơn.
- Có thể cho trẻ ăn thêm các loại thực phẩm khác như thịt bò, cá hồi, tôm, cua, sữa chua, pho mát.
- Cà rốt hấp: Cà rốt hấp là một món giàu vitamin và chất xơ, có thể giúp cải thiện tiêu chảy.
- Cha mẹ cần lưu ý chia nhỏ bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày và cho trẻ ăn chậm nhai kỹ.
Ngoài ra, cha mẹ cũng cần lưu ý:
- Cho trẻ ăn uống thường xuyên: Chia nhỏ bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày và cho trẻ ăn chậm nhai kỹ.
- Cho trẻ uống nhiều nước: Nước lọc, nước oresol, nước trái cây loãng.
- Vệ sinh tay chân và dụng cụ ăn uống sạch sẽ: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn. Vệ sinh dụng cụ ăn uống sạch sẽ sau mỗi lần sử dụng.
- Theo dõi tình trạng của trẻ: Theo dõi tình trạng của trẻ và ghi chép lại các triệu chứng. Gọi cho bác sĩ nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:
- Tiêu chảy nhiều hơn 5 lần trong 24 giờ
- Nôn mửa
- Sốt cao hơn 38°C
- Bị đau bụng dữ dội
- Có dấu hiệu mất nước (môi khô, lưỡi khô, không có nước mắt, đi tiểu ít, nước tiểu sẫm màu)
Nhớ rằng việc điều trị tiêu chảy ở trẻ em cũng cần phải kết hợp với các biện pháp y tế khác như sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và đảm bảo trẻ được nghỉ ngơi đúng cách.
Trẻ bị tiêu chảy nên uống bao nhiêu ml oresol?
Khi trẻ bị tiêu chảy, việc duy trì cân bằng nước và điện giải là rất quan trọng để ngăn chặn mất nước và giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng. Nước Oresol (hay còn gọi là dung dịch điện giải) là một lựa chọn tốt để giúp cung cấp nước và các khoáng chất mất đi do tiêu chảy.
Thường thì số lượng nước Oresol cần uống cho trẻ bị tiêu chảy sẽ phụ thuộc vào mức độ tiêu chảy và trạng thái sức khỏe cụ thể của trẻ. Dưới đây là một hướng dẫn tổng quát:
- Trẻ nhỏ hơn 2 tuổi: Nếu trẻ nhỏ hơn 2 tuổi, bạn có thể cho trẻ uống khoảng 50-100ml nước Oresol sau mỗi lần tiêu chảy, tùy thuộc vào mức độ mất nước của trẻ.
- Trẻ từ 2 tuổi trở lên: Nếu trẻ từ 2 tuổi trở lên, bạn có thể tăng số lượng nước Oresol lên khoảng 100-200ml sau mỗi lần tiêu chảy.