Viêm tai giữa cấp ở trẻ em và các biến chứng nguy hiểm cần đề phòng

Viêm tai giữa cấp là nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus ở tai giữa, thường đi cùng với nhiễm trùng đường hô hấp trên. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường xảy ra ở lứa tuổi 3 tháng tuổi tới 3 tuổi. Dưới đây, Wikimom sẽ giới thiệu cho các cha mẹ những thông tin hữu ích về căn bệnh này:

Triệu chứng của bệnh viêm tai giữa cấp là gì

Thông thường, các triệu chứng của bệnh bao gồm đau tai, sốt, buồn nôn, nôn ói, tiêu chảy. Cụ thể: Triệu chứng ban đầu thông thường ở trẻ là đau tai, thường với giảm sức nghe. Trẻ khó chịu, quấy khóc, bỏ bú hoặc biếng ăn, nôn chớ sau khi ăn và tiêu chảy. 

Khi nội soi tai có thể cho thấy một màng nhĩ bị phồng, không rõ cấu trúc bình thường và mất nón sáng. Khi bị viêm tai giữa cấp, sự giảm thông khí tai giữa (ống soi tai có bơm hơi) cho thấy tính di động kém của màng nhĩ. Sự thủng tự nhiên của nó làm mủ chảy ra ống tai ngoài.

Một số trẻ sẽ cảm thấy đau đầu trầm trọng, nhầm lẫn, hoặc các dấu hiệu thần kinh khu trú có thể xảy ra với sự lây lan nhiễm trùng vào nội sọ. Liệt mặt hoặc chóng mặt cho thấy sự mở rộng của nhiễm trùng đến ống Fallop hoặc mê nhĩ.

Nguyên nhân gây ra bệnh viêm tai giữa cấp 

Viêm tai giữa cấp tính  là một quá trình nhiễm trùng cấp tính, có mủ, được đánh dấu bằng sự hiện diện của dịch tai giữa bị nhiễm trùng và viêm niêm mạc lót trong khoang tai giữa. Nhiễm trùng thường xảy ra nhất do suy giảm chức năng của ống Eustachian, dẫn đến ứ đọng và làm mủ các chất tiết được giữ lại. Bệnh cũng có thể liên quan đến chảy mủ tai nếu màng nhĩ bị vỡ. 

Viêm tai giữa có thể do virus, vi khuẩn hoặc đồng nhiễm. Các vi khuẩn phổ biến nhất gây viêm tai giữa là Streptococcus pneumoniae, Haemophilusenzae và Moraxella catarrhalis . Các mầm bệnh virus phổ biến nhất của bệnh viêm tai giữa bao gồm virus hợp bào hô hấp (RSV), coronavirus, virus cúm, adenovirus, metapneumovirus ở người và picornavirus. 

Viêm tai giữa bắt đầu như một quá trình viêm sau nhiễm trùng đường hô hấp trên do virus liên quan đến niêm mạc mũi, vòm họng, niêm mạc tai giữa và ống Eustachian. Khi bị bệnh,  tình trạng phù nề do quá trình viêm gây ra sẽ làm tắc nghẽn phần hẹp nhất của ống Eustachian dẫn đến giảm thông khí. Điều này dẫn đến một loạt các sự kiện dẫn đến sự gia tăng áp lực âm ở tai giữa, tăng dịch tiết ra từ niêm mạc bị viêm và tích tụ dịch tiết niêm mạc, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus xâm nhập vào tai giữa. Kết quả sẽ dẫn đến tình trạng mưng mủ trong khoang tai giữa.

Ngoài ra, các yếu tố truyền nhiễm, dị ứng và môi trường cũng góp phần gây ra viêm tai giữa. 

Mặc dù một trong những dấu hiệu tốt nhất của viêm tai giữa là đau tai, nhưng nhiều trẻ bị viêm tai giữa có thể biểu hiện các dấu hiệu và triệu chứng không đặc hiệu, điều này có thể khiến việc chẩn đoán trở nên khó khăn. Những triệu chứng này bao gồm kéo hoặc kéo tai, khó chịu, nhức đầu, rối loạn giấc ngủ hoặc bồn chồn, bú kém, chán ăn, nôn mửa hoặc tiêu chảy. Khoảng 2/3 số bệnh nhân bị sốt, thường ở mức độ nhẹ.

Các biến chứng của viêm tai giữa

Cách điều trị viêm tai giữa cấp chủ yếu hiện nay là sử dụng thuốc cho trẻ. Các bác sĩ thông qua nội soi tai sẽ phát hiện tình trạng của bệnh và chỉ định các loại thuốc theo phác đồ điều trị. Các loại thuốc sẽ được chỉ định có thể bao gồm:Thuốc kháng sinh, chống viêm giảm phù nề, giảm đau, hạ sốt (nếu trẻ bị sốt). Ngoài ra, các bác sĩ sẽ yêu cầu cha mẹ kết hợp các biện pháp tại chỗ như hút rửa mũi, nhỏ tai để ngăn tình trạng bít tắc ống tai do mủ.

 Đa số, các bé sau khi dùng thuốc 7-10 ngày sẽ tự khỏi. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, trẻ bị viêm tai giữa cấp tính có thể biến chứng sang các dạng bệnh khác nguy hiểm, ảnh hưởng vĩnh viễn đến quá trình phát triển sau này như: Mất thính giác (ảnh hưởng lớn đến quá trình nghe, nói phát triển ngôn ngữ đặc biệt ở trẻ 6-24 tháng), thủng màng nhĩ, viêm tai giữa mủ mãn tính, xơ vữa động mạch, liệt mặt

Một số các biến chứng nội sọ khác có thể gây ra do viêm tai giữa cấp khác như: Viêm màng não, viêm mủ dưới màng cứng, áp xe não, áp xe ngoài màng cứng, huyết khối xoang bên, não úng thủy…

Phòng tránh viêm tai giữa cấp

Các nguyên nhân chủ yếu gây nên bệnh viêm tai giữa cấp là vi khuẩn và virus do đó, cha mẹ hãy hạn chế các nguyên nhân này bằng cách:

• Vệ sinh sạch sẽ môi trường sống xung quanh trẻ, dọn dẹp và khử khuẩn thường xuyên để ngăn virus, vi khuẩn xâm nhập.
• Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho bé để tăng hệ miễn dịch và đề kháng.
• Tiêm phòng đầy đủ cho bé đặc biệt là các mũi phế cầu, Hib.. vì viêm tai giữa rất dễ tái phát và tái đi tái lại nhiều lần nên tiêm phòng là cách phòng tránh bệnh rất hiệu quả.
• Với trẻ sơ sinh, mẹ nên tăng cường cho bé bú sữa mẹ. Vì trong sữa mẹ chứa rất nhiều kháng thể tốt cho sự phát triển và tăng sức đề kháng của trẻ