Viêm tiểu phế quản bội nhiễm ở trẻ: Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị

19/04/2024

Tác giả: Bác sĩ Wikimom

Hầu hết trường hợp trẻ bị viêm tiểu phế quản bội nhiễm bắt nguồn từ viêm nhiễm đường hô hấp trên. Viêm nhiễm sau đó sẽ lan xuống phế quản, liên cầu, phế cầu,… Khi bị bệnh, chất nhầy của trẻ sẽ tiết ra nhiều hơn do bị phù nề ống thở, gây cản trở việc lưu thông không khí làm cho trẻ dễ bị khó thở.

Vậy dấu hiệu nhận biết viêm tiểu phế quản bội nhiễm ở trẻ là gì và cách điều trị ra sao, Wikimom xin hướng dẫn cha mẹ qua thông tin bài viết dưới đây

1. Viêm tiểu phế quản bội nhiễm ở trẻ là gì?

viem-tieu-phe-quan-boi-nhiem — *Viêm tiểu phế quản bội nhiễm nguyên nhân chủ yếu là do virus hợp bào hô hấp RSV gây nên*

Viêm tiểu phế quản bội nhiễm là bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp do virus gây ra. Bệnh thường xảy ra chủ yếu ở trẻ em, đặc biệt là nhóm trẻ dưới 6 tháng tuổi. Nguyên nhân chủ yếu là do virus hợp bào hô hấp RSV. Nếu như quá trình chăm sóc và điều trị bệnh không dứt điểm thì sẽ có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phế cầu, liên cầu tồn tại trong mũi họng tấn công tiểu phế quản khiến tình trạng bội nhiễm trầm trọng hơn.

Các đối tượng có nguy cơ mắc viêm tiểu phế quản bội nhiễm ở trẻ gồm có:

Trẻ sơ sinh bị đẻ non <36 tuần, cân nặng khi sinh thấp dưới 2500g;
Trẻ < 3 tháng;
Trẻ bị tim bẩm sinh, tăng áp lực động mạch phổi;
Trẻ mắc bệnh phổi mãn tính;
Trẻ suy giảm miễn dịch;
Trẻ suy dinh dưỡng nặng.

2. Dấu hiệu nhận biết

Trẻ bị viêm tiểu phế quản bội nhiễm thường có triệu chứng của viêm long đường hô hấp trên kèm các biểu hiện:

Ho, sổ mũi, đau rát cổ họng;
Đôi khi sốt nhẹ;
Thở nhanh;
Khò khè, khó thở;
Lồng ngực căng phồng, không khí phổi giảm, nghe ran.

Đối với những trường hợp nặng, trẻ có thể có các biểu hiện:

Khò khè nặng;
Nôn ói liên tục;
Thở nhanh, gấp (60 lần/phút);
Biểu hiện mệt mỏi, ngực lõm khi thở;
Da tái nhợt;
Khó khăn khi uống nước.

Các trường hợp trẻ bị viêm tiểu phế quản tái đi tái lại hoặc trẻ bị viêm tiểu phế quản nặng có thể dẫn tới các biến chứng khó lường như:

Virus hợp bào hô hấp RSV, viêm phổi, viêm tai giữa; xẹp phổi

Các biến chứng này thường gặp khi trẻ dưới 3 tháng tuổi, trẻ nhẹ cân, sinh non, suy dinh dưỡng nặng, mắc bệnh tim phổi hoặc suy giảm miễn dịch.

3. Phương pháp điều trị

Nguyên tắc điều trị viêm tiểu phế quản ở trẻ nhỏ là cung cấp đủ nước, điện giải, dinh dưỡng và đảm bảo oxy. Một số trường hợp viêm tiểu phế quản nhẹ trẻ hoàn toàn có thể được điều trị tại nhà như sau:

Cho trẻ ăn uống đầy đủ, chia nhỏ các bữa ăn, uống nhiều nước để làm loãng đờm, dịu ho;
Hạ sốt;
Sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh mũi họng nhằm sát khuẩn;
Có thể dùng thuốc trị ho, long đờm theo chỉ định của bác sĩ;
Lưu ý các dấu hiệu trở nặng của trẻ cần phải nhập viện ngay như: Sốt cao không đáp ứng thuốc hạ sốt, nôn trớ, bỏ bú, thở nhanh, rút lõm lồng ngực, cánh mũi phập phồng, da tím tái.

Các trường hợp mắc viêm tiểu phế quản bội nhiễm ở trẻ ở mức trung bình hoặc nặng thì trẻ cần được điều trị tại bệnh viện với các phương pháp như sau:

Hút đờm dãi cho trẻ, làm thông thoáng đường thở;
Cho trẻ thở oxy nếu có chỉ định;
Đảm bảo dinh dưỡng: cung cấp đủ nước, bú đủ sữa mẹ;
Truyền dịch nếu trẻ không bú được;
Sử dụng khí dung nước muối hoặc thuốc giãn phế quản khi trẻ bị khò khè, co thắt nhiều;
Sử dụng kháng sinh cho những bệnh nhi có bội nhiễm phổi.

4. Phòng tránh viêm tiểu phế quản bội nhiễm cho trẻ như thế nào?

Để phòng tránh viêm tiểu phế quản bội nhiễm ở trẻ các mẹ cần chú ý ngay từ lúc mang thai với các biện pháp khám thai định kỳ, xây dựng chế độ dinh dưỡng đầy đủ, làm việc hợp lý để đảm bảo trẻ sinh đủ tháng, đủ cân. Mặt khác, khi trẻ ra đời có thể thực hiện các biện pháp sau:

Cho trẻ bú mẹ cho tới 2 tuổi có thể cung cấp nhiều kháng thể giúp chống lại bệnh;
Cho trẻ tiêm phòng đầy đủ đúng theo chương trình tiêm chủng mở rộng;
Chú ý dinh dưỡng cho trẻ, ăn dặm đúng cách;
Cho trẻ mặc quần áo phù hợp, đủ giữ ấm cơ thể khi thời tiết giao mùa
Giữ gìn môi trường sống sạch sẽ, tránh tiếp xúc với khói thuốc lá, khói bụi,
Người chăm sóc hay tiếp xúc hàng ngày với trẻ, cần phải rửa tay sạch sẽ; thường xuyên
Tránh để trẻ lành tiếp xúc gần với trẻ bị bệnh hay người lớn đang bị viêm đường hô hấp;
Sử dụng nước muối sinh lý 0,9% để sát khuẩn mũi họng cho trẻ thường xuyên.
Trường hợp trẻ bị ho lâu ngày không khỏi hoặc có biểu hiện các bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp, cha mẹ nên đưa trẻ đến Bệnh viện để thăm khám, cũng như nghe tư vấn từ các bác sĩ và chuyên gia sức khỏe.

5. Trẻ bị viêm tiểu phế quản bội nhiễm có thể dẫn đến các biến chứng gì?

Nếu tình trạng viêm tiểu phế quản bội nhiễm ở trẻ kéo dài có khả năng sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Do đó, cha mẹ cần theo dõi thật kỹ sức khỏe của trẻ để tránh dẫn đến những biến chứng xấu do bệnh này gây ra.

Biến chứng ban đầu

Ngừng hô hấp: Biến chứng này thường gặp ở trẻ sinh non, trẻ khoảng 44 tuần tuổi.
Xẹp phổi: Hầu hết trẻ mắc bệnh viêm tiểu phế quản bội nhiễm đểu gặp biến chứng xẹp phổi, nhất là ở trẻ dưới 3 tháng tuổi.
Tràn khí màng phổi, khí trung thất: Biến chứng này ít khi xảy ra, với tỉ lệ khoảng dưới 6% trẻ mắc phải.
Mất nước: biến chứng này trẻ thường gặp trong giai đoạn đầu. Nếu thời gian kéo dài, có thể dẫn đến bị rối loạn tuần hoàn.
Co giật: Xuất hiện do tình trạng thiếu oxy hay do virus xâm nhập vào bên trong gây bệnh về não.
Tử vong: Trường hợp trẻ dưới 12 tháng tuổi tử vong do mắc viêm phế quản bội nhiễm chiếm khoảng 79%. Mặt khác, nếu trẻ bị viêm phế quản bội nhiễm mãn tính có thể làm giảm chức năng của tim, phổi.

Biến chứng lâu dài

Trường hợp các trẻ phục hồi, ít có di chứng để lại. Khoảng 40% trẻ bị khò khè đến khi 5 tuổi và khoảng 10% trẻ trên 5 tuổi gặp phải. Và khoảng 30% trẻ bị viêm tiểu phế quản bội nhiễm gặp tình trạng hen phế quản.