Acid béo không no là gì? Vai trò của acid béo không no với sự phát triển của trẻ

Acid béo không no là một loại axit béo có một hoặc nhiều liên kết đôi trong chuỗi carbon của nó. Tính từ “không no” xuất phát từ việc không có liên kết đôi nào trong cấu trúc phân tử của axit béo này.

Acid béo không no là gì? 

Acid béo không no là loại acid béo có ít nhất một liên kết đôi cacbon-cacbon trong chuỗi hydrocarbon của chúng. Axit béo không no chủ yếu bao gồm hai loại quan trọng là axit béo omega-3 và omega-6. Cả hai loại này đều không thể được tổng hợp tự nhiên bởi cơ thể con người, vì vậy chúng phải được cung cấp thông qua khẩu phần ăn uống.

Có hai loại acid béo không no chính:

• Acid béo không no đơn:Chứa một liên kết đôi cacbon-cacbon. Ví dụ: acid oleic (có nhiều trong dầu ô liu), acid palmitoleic (có nhiều trong mỡ lợn).
• Acid béo không no đa:Chứa nhiều hơn một liên kết đôi cacbon-cacbon. Ví dụ: acid linoleic (chứa trong dầu hạt cải), acid alpha-linolenic (chứa trong hạt chia).

Vai trò của acid béo không no với sự phát triển của trẻ 

Dưới đây là vai trò quan trọng của acid béo không no trong sự phát triển của trẻ:

Phát triển não bộ: Axit béo omega-3, đặc biệt là axit docosahexaenoic (DHA), là thành phần chính của màng tế bào não và giúp hỗ trợ sự phát triển của não bộ, đặc biệt là trong giai đoạn thai kỳ và trong các năm đầu đời của trẻ.

Phát triển thị lực: DHA cũng là một phần của võng mạc mắt và có vai trò quan trọng trong sự phát triển của thị lực ở trẻ em.

Hỗ trợ hệ miễn dịch: Axit béo không no có thể giúp củng cố hệ miễn dịch của trẻ em, giúp chúng chống lại vi khuẩn và vi rút gây bệnh.

Phát triển hệ thần kinh: Ngoài DHA, axit béo omega-3 EPA cũng có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của hệ thần kinh và hỗ trợ quá trình học tập và tập trung ở trẻ.

Giảm nguy cơ các vấn đề sức khỏe: Việc cung cấp đủ axit béo không no trong khẩu phần ăn uống của trẻ có thể giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe như viêm nhiễm, rối loạn tâm thần, và rối loạn phát triển.

Do đó, việc đảm bảo cung cấp đủ axit béo không no trong khẩu phần ăn uống hàng ngày của trẻ là rất quan trọng để hỗ trợ sự phát triển toàn diện của họ. Đối với phụ huynh, việc bổ sung thêm thực phẩm giàu axit béo không no như cá hồi, hạt lanh, hoặc dầu hạt chia vào chế độ ăn uống của trẻ có thể là một cách hiệu quả để đảm bảo chúng nhận được lượng axit béo cần thiết.

Cơ thể trẻ thiếu acid béo không no sẽ bị làm sao?

Thiếu acid béo không no có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ như:

Ảnh hưởng đến hệ thần kinh và thị giác: Trẻ thiếu acid béo không no có thể gặp các triệu chứng như: Khó tập trung, trí nhớ kém, thị lực kém, hành vi hung hăng, bồn chồn, lo lắng…

Ảnh hưởng đến hệ tim mạch: Thiếu acid béo không no có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch ở trẻ, bao gồm: Cao huyết áp, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim…

Ảnh hưởng đến hệ miễn dịch: Trẻ thiếu acid béo không no có thể gặp các triệu chứng như: Hay bị cảm cúm, ho, sổ mũi, tiêu chảy…

Ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất: Trẻ thiếu acid béo không no có thể gặp các triệu chứng như: Thấp còi, suy dinh dưỡng, còi xương, yếu ớt…

Ảnh hưởng đến sức khỏe da và tóc: Acid béo không no giúp giữ cho da và tóc khỏe mạnh. Do đó, thiếu acid béo không no có thể khiến da trẻ bị khô, nứt nẻ, tóc trẻ dễ gãy rụng.

Các loại thực phẩm giàu acid béo không no

Dầu thực vật: Dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu đậu nành… là những nguồn cung cấp acid béo không no đơn và đa tốt cho sức khỏe. Nên sử dụng dầu thực vật để chế biến thức ăn cho trẻ.

Quả bơ: Quả bơ là nguồn cung cấp dồi dào acid oleic, một loại acid béo không no đơn có lợi cho sức khỏe tim mạch. Bên cạnh đó, bơ còn là một nguồn cung cấp acid palmitoleic, một loại acid béo không no đơn có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.

Cá hồi và các loại cá béo: Cá hồi là một nguồn giàu axit béo omega-3, đặc biệt là axit eicosapentaenoic (EPA) và docosahexaenoic acid (DHA). Các loại cá béo khác như cá ngừ, cá thu, cá mòi cũng chứa nhiều axit béo không no.

Hạt lanh: Hạt lanh là nguồn cung cấp dồi dào acid alpha-linolenic (ALA), một loại acid béo omega-3 có lợi cho sức khỏe não bộ và tim mạch.

Hạt chia: Hạt chia là nguồn giàu axit béo omega-3, chúng cũng cung cấp protein, chất xơ và nhiều dưỡng chất khác.

Quả óc chó:Quả óc chó là nguồn cung cấp acid linoleic (LA), một loại acid béo omega-6 có lợi cho sức khỏe da và tóc.

Các loại đậu: Đậu nành, đậu đen, đậu xanh…

Trứng: Trứng là nguồn cung cấp choline, một dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển trí nhớ và khả năng học tập của trẻ. Nên cho trẻ ăn trứng khoảng 2-3 quả mỗi tuần.

Lưu ý chế biến thức ăn chứa acid béo đúng cách:

• Nên hạn chế chiên rán thức ăn vì có thể làm giảm hàm lượng acid béo không no trong thực phẩm.
• Nên sử dụng các phương pháp nấu nướng như hấp, luộc, nướng… để giữ nguyên hàm lượng acid béo không no trong thực phẩm.
• Nên cho trẻ ăn thức ăn đa dạng để đảm bảo trẻ nhận đủ lượng acid béo không no cần thiết cho cơ thể.
• Một số trẻ có thể bị dị ứng với các loại thực phẩm giàu acid béo không no. Do đó, bạn nên cho trẻ ăn các loại thực phẩm này với lượng vừa phải và theo dõi tình trạng của trẻ.