Dấu hiệu nhận biết áp xe vú sau sinh các mẹ cần để ý tránh biến chứng nguy hiểm

07/05/2024

Tác giả: Bác sĩ Wikimom

Áp xe vú sau sinh là tình trạng viêm nhiễm mủ cấp tính trong mô vú, thường gặp ở phụ nữ đang cho con bú. Bệnh lý này có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Do vậy, việc nhận biết sớm các dấu hiệu của áp xe vú sau sinh là vô cùng quan trọng.

Nguyên nhân gây áp xe vú sau sinh

Áp xe vú gây cảm giác đau nhức hoặc áp lực ở vùng vú, có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

Tắc tia sữa:

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến áp xe vú sau sinh.
Khi các ống dẫn sữa bị tắc nghẽn, sữa mẹ không thể lưu thông và ứ đọng trong vú.
Môi trường ứ đọng sữa ấm áp, ẩm ướt là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến viêm nhiễm và hình thành ổ áp xe.

Áp xe vú gây cảm giác đau nhức hoặc áp lực ở vùng vú

Vi khuẩn xâm nhập:

Vi khuẩn có thể xâm nhập vào vú qua các vết nứt hoặc trầy xước trên núm vú, qua da hoặc qua ống dẫn sữa.
Vi khuẩn Staphylococcus aureus là nguyên nhân phổ biến nhất gây áp xe vú sau sinh.

Yếu tố nguy cơ:

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc áp xe vú sau sinh bao gồm:

Lần đầu tiên sinh con
Sinh con mổ
Cho con bú không đúng tư thế
Sử dụng núm vú giả hoặc dụng cụ hút sữa không vệ sinh
Bị tiểu đường, béo phì hoặc suy giảm hệ miễn dịch

Ngoài ra, một số trường hợp hiếm gặp có thể gây áp xe vú sau sinh như:

Bệnh Paget: Đây là một bệnh lý ung thư vú hiếm gặp có thể gây ra các triệu chứng viêm nhiễm tương tự như áp xe vú.
Viêm mô vú do nấm: Viêm mô vú do nấm thường gặp ở phụ nữ cho con bú bằng núm vú giả.

Áp xe vú sau sinh là một bệnh lý nguy hiểm, nhưng có thể điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Do vậy, việc nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh và đi khám bác sĩ kịp thời là vô cùng quan trọng.

Dấu hiệu nhận biết áp xe vú sau sinh các mẹ nên biết

Dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp của áp xe vú sau sinh các mẹ không nên bỏ qua:

Đau nhức vú:

Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của áp xe vú sau sinh. Cơn đau thường dữ dội, nhói buốt, có thể lan ra vai, cánh tay hoặc lưng.
Cơn đau có thể xuất hiện liên tục hoặc theo từng đợt, và thường tồi tệ hơn khi cho con bú hoặc cử động cánh tay.

Sưng đỏ vú:

Vùng da xung quanh ổ áp xe thường sưng đỏ, căng nóng và có thể kèm theo cảm giác đau khi ấn vào.
Vú có thể sưng to bất thường, khiến cho việc cho con bú trở nên khó khăn.

Sưng đỏ vú là dấu hiệu phổ biến nhất của áp xe vú sau sinh

Nổi cục cứng:

Khi sờ vào vú, có thể cảm nhận được một hoặc nhiều cục cứng ở vị trí ổ áp xe.
Cục cứng thường có cảm giác nóng và rất đau khi ấn vào.

Sốt:

Sốt là dấu hiệu thường thấy khi bị áp xe vú, lúc này cơ thể đang chống lại nhiễm trùng.
Nhiệt độ có thể dao động từ 38°C đến 40°C.

Ớn lạnh:

Ớn lạnh thường đi kèm với sốt.
Có thể xuất hiện cảm giác run rẩy, ớn lạnh toàn thân.

Mệt mỏi:

Nhiễm trùng có thể khiến cơ thể cảm thấy mệt mỏi, uể oải.
Có thể gặp khó khăn trong việc tập trung hoặc thực hiện các hoạt động thường ngày.

Chán ăn:

Mất cảm giác ngon miệng và không muốn ăn uống.

Thay đổi tiết sữa:

Sữa mẹ có thể có màu vàng, xanh lá cây hoặc lẫn mủ.
Vị sữa có thể thay đổi, trở nên mặn hoặc khó chịu.

Xuất hiện mủ:

Trong trường hợp nặng, mủ có thể chảy ra từ núm vú hoặc rò rỉ qua da.

Nếu bạn gặp bất kỳ dấu hiệu nào trong số các dấu hiệu trên, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Nếu không đến bệnh viện để điều trị không đúng cách thì tác hại sẽ càng lớn hơn. Áp xe có thể xâm nhập vào mô liên kết lỏng lẻo phía trước cân cơ ngực, tạo thành áp xe phía sau vú; hoặc thậm chí có thể chảy sữa ra ngoài vết thương tạo thành nhiễm trùng huyết.

Biến chứng áp xe vú sau sinh là gì?

Áp xe vú sau sinh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Dưới đây là những biến chứng nguy hiểm của áp xe vú sau sinh:

Hoại tử vú:

Đây là biến chứng nghiêm trọng nhất của áp xe vú sau sinh.
Khi ổ áp xe không được điều trị, mủ có thể lan rộng và phá hủy mô vú, dẫn đến hoại tử.
Hoại tử vú có thể gây ra các triệu chứng như: Vú sưng to, đỏ bầm, nóng và rất đau; Sốt cao, ớn lạnh; Mệt mỏi, uể oải; Nhịp tim nhanh, thở khó
Hoại tử vú có thể đe dọa tính mạng người bệnh nếu không được điều trị kịp thời.

Nhiễm trùng huyết:

Nhiễm trùng huyết là tình trạng nhiễm trùng lan rộng vào máu.
Biến chứng này có thể xảy ra nếu vi khuẩn từ ổ áp xe xâm nhập vào máu.
Nhiễm trùng huyết có thể gây ra các triệu chứng như: Sốt cao, ớn lạnh; Nhịp tim nhanh, thở khó; Huyết áp thấp; Da xanh xao, nhợt nhạt; Lẫn lộn, ý thức mơ hồ
Nhiễm trùng huyết là một biến chứng vô cùng nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong.

Tắc nghẽn mạch máu:

Vi khuẩn từ ổ áp xe có thể xâm nhập vào mạch máu và gây tắc nghẽn.
Biến chứng này có thể dẫn đến: Tổn thương mô; Hoại tử mô; Tử vong
Tắc nghẽn mạch máu thường gặp ở các trường hợp áp xe vú không được điều trị kịp thời hoặc điều trị không đúng cách.

Viêm vú mãn tính:

Nếu áp xe vú không được điều trị triệt để, có thể dẫn đến viêm vú mãn tính.
Viêm vú mãn tính có thể gây ra các triệu chứng như: Vú sưng to, cứng; Đau nhức vú; Da vú đỏ; Mệt mỏi, uể oải
Viêm vú mãn tính có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ và khiến cho việc cho con bú trở nên khó khăn.

Nếu áp xe vú không được điều trị triệt để, có thể dẫn đến viêm vú mãn tính

Mất khả năng cho con bú:

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, áp xe vú có thể dẫn đến mất khả năng cho con bú.
Điều này có thể xảy ra do tổn thương mô vú hoặc do phải cắt bỏ một phần vú.

Để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm của áp xe vú sau sinh cần:

Cho con bú đúng cách: Cho con bú đều đặn, tốt nhất là cứ 2 đến 3 giờ cho con bú xen kẽ cả hai vú. Bạn có thể sử dụng phương pháp massage dùng ngón tay xoa nhẹ núm vú và quầng vú, sau đó nhẹ nhàng kéo ra ngoài, lặp lại 2-3 lần để sữa ra đều. Tư thế cho con bú phải đúng, tốt nhất là ở tư thế ngồi và ít hơn ở tư thế nằm. Tốt nhất nên mặc áo lót cho con bú đặc biệt sau khi cho con bú để tránh áo lót có gọng chèn ép vào ống dẫn sữa, gây ứ sữa cục bộ và viêm vú cấp tính. Nếu núm vú bị tổn thương, bạn có thể dùng máy hút sữa để hút ra và cho bé ăn, giữ sạch sẽ và tiếp tục cho con bú sau khi bé khỏe hơn.

Giữ sạch núm vú: Nên rửa bằng nước ấm trước và sau mỗi lần cho con bú và thay đồ lót thường xuyên

Đừng quá vội vàng trong việc kích thích tiết sữa: Bởi nếu kích sữa sớm cơ thể sẽ tiết ra một lượng lớn sữa, dễ gây đầy hơi, vón cục, dẫn đến viêm vú cấp tính…Việc kích sữa và sử dụng thực phẩm giúp kích thích tiết sữa phải được làm từ từ với lượng phù hợp theo lượng sữa tiết ra.

Môi trường sạch sẽ, tâm trạng ổn định: Giữ môi trường sạch sẽ, nhiệt độ và độ ẩm trong phòng nơi mẹ và bé ở phải phù hợp. Nói chung, 22oC ~ 24oC là phù hợp. Duy trì sự ổn định về mặt cảm xúc, giảm bớt lo lắng và căng thẳng.

Chế độ ăn uống hợp lý: Nên ăn đồ ăn nhẹ, đủ dinh dưỡng, ăn nhiều rau củ quả tươi như cà chua, mướp, dưa chuột, cam quýt,… và tránh đồ ăn cay, kích thích, tanh, nhiều dầu mỡ.