Phân biệt trẻ còi xương và trẻ suy dinh dưỡng

18/08/2023

Tác giả: Bác sĩ Wikimom

Còi xương và suy dinh dưỡng là tình trạng dễ gặp phải ở trẻ nhỏ trong giai đoạn phát triển đầu đời. Tuy nhiên, đây lại là hai vấn đề hoàn toàn khác nhau mà nhiều phụ huynh vẫn thường nhầm lẫn. Cùng tìm hiểu và phân biệt giữa hai tình trạng này ở trẻ trong bài viết dưới đây nhé!

1. Tình trạng còi xương và suy dinh dưỡng ở trẻ

1.1. Tình trạng trẻ còi xương

Còi xương được biết là tình trạng cha mẹ đang không cung cấp đủ lượng canxi cho nhu cầu phát triển của trẻ dẫn đến sự kém phát triển xương ở trẻ.
Bệnh này có thể gặp ở những bé bụ bẫm bởi nhu cầu về canxi cao hơn bình thường và được gọi là còi xương thể bụ bẫm.

1.2. Tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ

Suy dinh dưỡng là tình trạng trẻ bị thiếu hụt năng lượng và các chất dinh dưỡng làm ảnh hưởng đến sự phát triển về mặt thể chất và phát triển não bộ.
Trẻ dễ gặp tình trạng suy dinh dưỡng thường nằm trong giai đoạn từ 6 tháng đến 2 tuổi.
Đây cũng chính là giai đoạn cơ thể trẻ cần một lượng chất dinh dưỡng cao để hình thành và phát triển toàn diện.

2. Dấu hiệu nhận biết trẻ còi xương và trẻ suy dinh dưỡng

2.1. Dấu hiệu trẻ gặp tình trạng còi xương

Chiều cao thấp so với trẻ cùng tuổi: Trẻ bị còi xương thường không phát triển chiều cao một cách bình thường.
Các bộ phận cơ thể bị còng: Trẻ còi xương có thể có chân, tay, xương sườn hoặc xương cột sống cong hơn so với bình thường.
Đau xương: Trẻ có thể trải qua cảm giác đau xương khi hoạt động thông thường hoặc bị va chạm nhẹ.
Gãy xương dễ dàng: Xương của trẻ bị còi xương có độ cứng yếu và dễ gãy nhanh hơn so với bình thường.
Xương mềm: Xương của trẻ bị còi xương có thể bị biến dạng hoặc được coi là mềm hơn so với xương bình thường.

2.2. Dấu hiệu suy dinh dưỡng ở trẻ

Cân nặng và chiều cao sẽ là thước đo phản ánh sự phát triển của trẻ . Do đó, các bậc phụ huynh cần quan tâm, theo dõi về chiều cao, cân nặng và sức khỏe của trẻ nhỏ. Một số dấu hiệu trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng mà dễ thấy ở trẻ như:

Trẻ quấy khóc nhiều
Trẻ nhỏ không hứng thú tham gia các hoạt động vui chơi
Cử chỉ của trẻ chậm chạp hơn so với các bạn đồng trang lứa
Da dẻ xanh xao, nhợt nhạt, tóc dễ gãy rụng
Tình trạng biếng ăn kéo dài, không chịu ăn
Đi ngoài, chướng bụng, bụng to

3. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ còi xương và trẻ suy dinh dưỡng

3.1. Nguyên nhân trẻ gặp tình trạng còi xương

Nguyên nhân trẻ bị còi xương có thể do nhiều yếu tố, bao gồm:

Thiếu vitamin D: Việc thiếu vitamin D có thể dẫn đến hấp thụ và sử dụng không đủ canxi và phosphat, làm cho xương yếu và dễ gãy.
Rối loạn tiêu hóa: Một số rối loạn tiêu hóa như viêm ruột, viêm loét dạ dày có thể ảnh hưởng đến hấp thụ và sử dụng canxi.
Di truyền: Có thể có yếu tố di truyền gây ra còi xương.
Bệnh tật khác: Một số bệnh như bệnh cường giáp, bệnh thalassemia, hoạt động tuyến giáp kém có thể dẫn đến còi xương.

Hệ tiêu hoá ảnh hưởng tới sự phát triển của xương

3.2. Nguyên nhân suy dinh dưỡng ở trẻ

Đa số trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng là do trẻ có chế độ ăn uống không phù hợp và không đáp ứng được hết nhu cầu dinh dưỡng ở trẻ. Bên cạnh đó còn các nguyên nhân như:

Trẻ không được hoặc không có điều kiện bú mẹ đầy đủ
Thức ăn không đa dạng, bắt mắt dễ khiến trẻ chán ăn
Bé thường xuyên uống thuốc kháng sinh, điều trị bệnh

4. Giải pháp cải thiện cho trẻ còi xương và trẻ suy dinh dưỡng

4.1. Trẻ còi xương

Còi xương là một tình trạng khi xương của trẻ không phát triển đủ mạnh hoặc không đạt được độ cứng cần thiết. Để cải thiện trạng thái này cho trẻ, có một số giải pháp có thể áp dụng, bao gồm:

Chế độ ăn uống: Đảm bảo trẻ được cung cấp đủ canxi, vitamin D và các chất dinh dưỡng khác quan trọng cho sự phát triển và củng cố xương. Thực phẩm giàu canxi bao gồm sữa, sữa chua, cá, hạt chia và rau xanh lá.

chế độ dinh dưỡng ảnh hưởng tới cân nặng của trẻ

Tập thể dục: Kích thích hoạt động thể chất đều đặn giúp tăng cường sự hấp thu canxi trong xương và tăng cường cơ bắp. Trẻ nên tham gia vào các hoạt động như đi bộ, chạy, nhảy dây hoặc tham gia các môn thể thao nhẹ nhàng.
Sắp xếp một môi trường an toàn: Tránh các tình huống có thể gây ra chấn động hoặc gãy xương cho trẻ. Đảm bảo trẻ sử dụng các thiết bị an toàn khi tham gia các hoạt động nhóm hoặc thể thao.
Kiểm tra y tế định kỳ: Đưa trẻ đến kiểm tra y tế định kỳ với bác sĩ để theo dõi sự phát triển của xương và nhận các chỉ định cần thiết.

>> Xem thêm

4.2. Trẻ suy dinh dưỡng

Điều trị trẻ suy dinh dưỡng là một quá trình phức tạp và đòi hỏi sự can thiệp từ nhiều khía cạnh khác nhau. Dưới đây là một số giải pháp thường được áp dụng:

Chăm sóc dinh dưỡng: Bổ sung chế độ ăn đủ chất dinh dưỡng như protein, carbohydrate, chất béo, vitamin và khoáng chất thông qua việc cung cấp khẩu phần ăn đa dạng và cân đối.
Theo dõi tăng trưởng: Đo và theo dõi cân nặng, chiều cao, và vòng đầu đều đặn để đánh giá tình trạng tăng trưởng của trẻ và điều chỉnh chế độ dinh dưỡng nếu cần.

Thăm khám là cách phát hiện sớm còi xương ở trẻ

Tạo điều kiện ăn uống tốt: Đảm bảo môi trường ăn uống thuận lợi, thúc đẩy sự hấp thụ chất dinh dưỡng, chú trọng vệ sinh cá nhân, và thực hiện thực đơn hợp lý đối với trẻ suy dinh dưỡng.
Điều trị các vấn đề sức khỏe khác: Điều trị và quản lý các vấn đề sức khỏe liên quan đến suy dinh dưỡng như bệnh lý tiêu hóa, nhiễm khuẩn, hoặc các vấn đề hấp thụ chất dinh dưỡng.
Tăng cường hỗ trợ tâm lý và xã hội: Cung cấp sự quan tâm, tình yêu thương, và sự hỗ trợ tinh thần cho trẻ, đồng thời tạo điều kiện cho trẻ tham gia vào các hoạt động xã hội và giáo dục thích hợp.

Tuy nhiên, trẻ còi xương tập trung vào vấn đề xương, trong khi trẻ suy dinh dưỡng liên quan đến sự thiếu hụt chất dinh dưỡng toàn diện. Để chẩn đoán chính xác và điều trị tốt nhất, nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia.

Với những thông tin chia sẻ trong bài viết hy vọng sẽ giúp mẹ có thêm kiến thức trong quá trình chăm bé giúp các mẹ phân biệt được trẻ đang gặp tình trạng còi xương hay suy dinh dưỡng trong những năm đầu đời.

Chúc các bé yêu luôn vui vẻ và phát triển khỏe mạnh để khám phá thế giới xung quanh!