Cách chăm sóc bà bầu sau sinh thường và sinh mổ

Chăm sóc sau sinh là việc vô cùng quan trọng đối với cả mẹ và bé. Dù sinh mổ hay sinh thường, cơ thể người phụ nữ đều cần có thời gian để hồi phục sau quá trình sinh nở.Tuy nhiên, cách chăm sóc sau sinh mổ và sinh thường sẽ có một số điểm khác biệt.

Tầm quan trọng của chăm sóc sức khỏe sau sinh

Chăm sóc sức khỏe sau sinh là việc bảo vệ và nâng cao sức khỏe của phụ nữ sau khi sinh con. Đây là một giai đoạn quan trọng đối với cả mẹ và bé, cần được quan tâm đúng mức để đảm bảo sức khỏe và sự phục hồi tốt nhất cho cả hai.

Dưới đây là một số lý do quan trọng cho việc chăm sóc sức khỏe sau sinh:

1. Giúp cơ thể mẹ phục hồi sau sinh:

• Quá trình sinh nở khiến cơ thể người phụ nữ trải qua nhiều thay đổi về sinh lý và tâm lý.
• Chăm sóc sức khỏe sau sinh giúp cơ thể mẹ phục hồi các chức năng sinh lý, lấy lại cân bằng nội tiết tố, và hồi phục các cơ quan bị tổn thương trong quá trình sinh nở.

2. Giảm nguy cơ biến chứng sau sinh:

• Một số biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra sau sinh như: băng huyết, nhiễm trùng, tắc nghẽn mạch máu, trầm cảm sau sinh,…
• Chăm sóc sức khỏe sau sinh giúp phòng ngừa và giảm nguy cơ mắc các biến chứng này, đảm bảo sức khỏe cho mẹ.

Chăm sóc sức khỏe sau sinh để phụ nữ nhanh hồi phục về thể chất và tinh thần

3. Tăng cường sức khỏe cho bé:

• Sức khỏe của mẹ sau sinh ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và sự phát triển của bé.
• Chăm sóc sức khỏe sau sinh giúp mẹ có đủ sức khỏe để chăm sóc bé tốt nhất, cho bé bú sữa mẹ đầy đủ dinh dưỡng, và tạo môi trường sống an toàn, lành mạnh cho bé.

4. Giúp mẹ tự tin hơn trong việc chăm sóc bé:

• Khi được chăm sóc sức khỏe đầy đủ, mẹ sẽ cảm thấy tự tin hơn trong việc chăm sóc bé, giảm bớt lo lắng và stress.
• Điều này giúp mẹ có tinh thần thoải mái, vui vẻ, và tạo điều kiện tốt nhất cho việc nuôi dạy con.

5. Nâng cao chất lượng cuộc sống cho cả mẹ và bé:

• Khi mẹ có sức khỏe tốt, tinh thần thoải mái, bé cũng sẽ được chăm sóc tốt hơn, phát triển khỏe mạnh.
• Điều này góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho cả mẹ và bé.

Điểm giống nhau ở cách chăm sóc bà bầu sau sinh thường và sinh mổ

Nhiệt độ trong nhà phải phù hợp (thường là 20-26 độ C). Cửa sổ nên được mở để đón không khí trong lành vào nhà nhưng tránh gió thổi trực tiếp. Quần áo và chăn ga gối đệm của mẹ phải thoải mái, không quá dày hoặc quá mỏng. 

Chú ý đến chế độ ăn uống. Trong những ngày đầu sau khi sinh, nên ăn những thực phẩm dễ tiêu hóa, giàu chất dinh dưỡng như cháo, súp, mì…. Sau này, lượng thức ăn sẽ được tăng dần theo khẩu vị của mẹ. Để đảm bảo sức khỏe của mẹ và bé, cần ăn những thực phẩm giàu calo, giàu protein, giàu vitamin chẳng hạn như trứng, thịt, thịt gà, đậu, sữa, rau và trái cây tươi… Chế độ ăn uống cần được cân bằng và đa dạng hợp lý, bao gồm cả các món thịt và rau. Không ăn quá no và uống thêm nước canh và nước lọc để đảm bảo tiết sữa.

Vệ sinh cơ thể sạch sẽ mỗi ngày, đặc biệt là vùng kín. Thay băng vệ sinh thường xuyên. Rửa tay thường xuyên, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.

Hoạt động. Nghỉ ngơi trên giường trong vòng 24 giờ sau khi sinh thường. Bạn có thể đứng dậy và di chuyển sau 24 giờ. Các bài tập sức khỏe sau sinh có thể được thực hiện vào ngày thứ ba hoặc sau khi cắt bỏ vết khâu. Mục đích là để thúc đẩy việc đi tiểu và đại tiện, phục hồi thể lực và giảm huyết khối tĩnh mạch. Nên tránh lao động nặng trong vòng 6 tuần để ngăn ngừa sa tử cung.

Trong những ngày đầu sau khi sinh, nên ăn những thực phẩm dễ tiêu hóa

Chăm sóc ngực. Một ngày sau khi sinh, mẹ có thể cho bé ngậm núm vú để thúc đẩy tiết sữa. Trong trường hợp bình thường, phụ nữ sinh con đầu tiên bắt đầu tiết sữa 3 ngày sau khi sinh và phụ nữ sinh nhiều con bắt đầu tiết sữa 2 ngày sau khi sinh. Ban đầu, chỉ có một lượng nhỏ sữa loãng, màu vàng được tiết ra, gọi là sữa non. Sau đó, ngực sưng lên, lượng sữa bắt đầu tăng lên và sữa có màu trắng sữa. Các bà mẹ nên vệ sinh ngực và núm vú bằng nước ấm mỗi ngày, rửa tay trước khi cho con bú. Đồng thời hình thành thói quen cho con bú đều đặn, cứ 3-4 giờ một lần và mỗi lần cho con bú không quá 20 phút. Việc cho con bú nên được thực hiện xen kẽ ở hai bên vú.

Tâm lý: Sau sinh, bà bầu có thể gặp phải một số vấn đề về tâm lý như lo lắng, stress, trầm cảm sau sinh,… Cần chia sẻ tâm tư, tình cảm với người thân hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý nếu cần thiết.

Khoảng 6-8 tuần sau khi sinh, bạn nên đưa bé theo đến bệnh viện gần đó để kiểm tra sức khỏe. Kiểm tra cơn co tử cung và vị trí tử cung của người mẹ cũng như sự phục hồi của các cơ quan và mô trên toàn cơ thể. Đồng thời, cần kiểm tra tình hình phát triển và ăn uống của bé để có thể phát hiện và điều trị kịp thời những bất thường.

Điểm khác nhau ở cách chăm sóc bà sau sinh thường và sinh mổ

Chăm sóc sau sinh thường:

Vết khâu tầng sinh môn: Vết khâu cần được giữ vệ sinh sạch sẽ, khô ráo. Rửa âm hộ bằng nước ấm hoặc dung dịch thuốc tím 1/1000 mỗi ngày. Nếu bị phù nề hoặc sưng tấy vùng đáy chậu, có thể bôi bên ngoài bằng gạc magie sulfat 50% hoặc cồn 70 độ. Tránh làm nhiễm trùng vết thương sau khi đi đại tiện. Nếu vết thương bị nhiễm trùng và mưng mủ, hãy nhanh chóng tìm kiếm sự chăm sóc y tế. Tránh quan hệ tình dục trong 6 tuần đầu sau sinh.

Chăm sóc bà bầu sau sinh mổ

Nghỉ ngơi đủ: Bà mẹ cần nghỉ ngơi đủ để cơ thể có thể phục hồi sau quá trình sinh mổ. Hãy cố gắng giữ cho việc di chuyển và hoạt động cơ bản ở mức tối thiểu trong những ngày đầu sau mổ.

Chăm sóc vết mổ: Hãy tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ về cách chăm sóc vết mổ. Việc làm sạch vết mổ hàng ngày và đảm bảo nó luôn khô ráo là rất quan trọng để tránh nhiễm trùng. Các bước vệ sinh vết mổ đẻ đúng cách: 

• Chuẩn bị gạc rơ, nước muối sinh lý, bông gòn, khăn mềm, và băng keo vô trùng.
• Nhẹ nhàng tháo băng keo cũ và loại bỏ cẩn thận.
• Rơ vết mổ bằng gạc rơ thấm nước muối sinh lý theo hướng từ trong ra ngoài.
• Thay gạc và lặp lại thao tác cho đến khi vết mổ sạch hoàn toàn.
• Lau khô vết mổ bằng khăn mềm.
• Dán băng keo vô trùng mới lên vết mổ, đảm bảo không quá chật hoặc quá lỏng.

Việc làm sạch vết mổ hàng ngày là rất quan trọng để tránh nhiễm trùng

Kiểm soát đau: Thường xuyên sử dụng thuốc giảm đau được chỉ định bởi bác sĩ. Đừng ngần ngại hỏi bác sĩ nếu bạn cảm thấy đau hoặc không thoải mái.

Tập luyện sau sinh: Khi cơ thể đã phục hồi đủ, bắt đầu từ những bài tập nhẹ nhàng như đi bộ để tăng cường sức khỏe và sức mạnh.

Theo dõi sức khỏe: Vết mổ đẻ thường sẽ lành hoàn toàn trong vòng 4-6 tuần. Tuy nhiên, bạn cần kiên nhẫn và tuân thủ các hướng dẫn vệ sinh vết mổ để đảm bảo an toàn và thúc đẩy quá trình lành sẹo. Theo dõi các triệu chứng bất thường như sốt cao, đỏ, sưng, hoặc đau tại vùng vết mổ và thông báo cho bác sĩ ngay lập tức nếu bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu lo lắng nào.